Angiodysplazja – Symptomy i Leczenie

Obraz: „Angiodysplazja w żołądku” autorstwa Joachima Gunty. Licencja: CC BY-SA 3.0

Overview

Angiodysplazja opisuje malformacje naczyniowe występujące w przewodzie pokarmowym (GI), szczególnie w kątnicy i prawej okrężnicy. Malformacje te mają skłonność do krwawień i mogą być odpowiedzialne za bezbolesną hematochezję, melenę i towarzyszącą niedokrwistość. Diagnoza może być postawiona na podstawie bezpośredniej wizualizacji podczas endoskopii lub angiografii. Leczenie polega na interwencjach endoskopowych obejmujących embolizację, koagulację, leki antyfibrynolityczne, a w ostateczności zabieg chirurgiczny.

Definicja angiodysplazji

Angiodysplazja – nieprawidłowe formacje naczyniowe

Obraz: „Diffuse bleeding form tiny angiodysplastic lesions over the sigmoid colon” by openi. Licencja: CC-BY 2.0

Angiodysplazja to termin używany do określenia malformacji naczyniowych występujących w jelicie grubym. Malformacje te znajdują się zwykle w okrężnicy wstępującej i kątnicy. Krwawienie może być minimalne lub dość poważne, powodując niedokrwistość. Angiodysplazja różni się od malformacji tętniczo-żylnych (AVM). Te ostatnie są zwykle duże i pojedyncze, podczas gdy zmiany angiodysplazji są często obecne jako liczne małe zmiany.

Epidemiologia angiodysplazji

Rozprzestrzenianie się angiodysplazji

Angiodysplazja jest jedną z najczęstszych malformacji naczyniowych przewodu pokarmowego i drugim najczęstszym źródłem krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego po uchyłkowatości. Angiodysplazja jest najczęściej spotykana u osób starszych, zwłaszcza tych powyżej 60 roku życia. Bezobjawową angiodysplazję obserwuje się u 1% pacjentów powyżej 50 roku życia. Nie ma różnicy między płciami i różnymi rasami.

Etiologia angiodysplazji

Przyczyny angiodysplazji

Dokładna przyczyna angiodysplazji nie jest znana. Główna teoria wiąże się z postępującym zwyrodnieniem małych naczyń podśluzówkowych w przewodzie pokarmowym, które gromadzą się z wiekiem. Czynniki ryzyka obejmują choroby serca (zwężenie aorty), choroby nerek i koagulopatię.

Patologia i patofizjologia angiodysplazji

Zmiany angiodysplazji najczęściej występują w kątnicy i prawej okrężnicy, ale można je również znaleźć w żołądku i jelicie cienkim. Dokładna przyczyna angiodysplazji przewodu pokarmowego nie jest znana. Pewną rolę może odgrywać przewlekła niedrożność żylna.

Podczas normalnego funkcjonowania jelita grubego dochodzi do rozdęcia jego ścian, zwłaszcza w prawej okrężnicy o największym świetle. W okresach dużego obciążenia odpływ żylny z błony podśluzowej może ulec przejściowej niedrożności. Proces ten powtarza się przez kilka lat. W konsekwencji tętniczki przedwłośniczkowe tracą zdolność do regulacji ciśnienia krwi i dochodzi do powstania malformacji angiodysplazji. Teoria ta wyjaśnia, dlaczego najczęściej występują one w populacji osób starszych.

Objawy angiodysplazji

Objawy angiodysplazji

Wielu pacjentów jest bezobjawowych z rozpoznaniem postawionym podczas przesiewowej kolonoskopii. Diagnoza postawiona podczas kolonoskopii przesiewowej ujawnia, że wielu pacjentów jest bezobjawowych i zgłasza się z przemijającym krwawieniem z przewodu pokarmowego. Melena (ciemna krew) jest oznaką krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego, podczas gdy hematochezia może wskazywać na krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Pacjenci z agresywnym krwawieniem mogą również cierpieć na niedokrwistość z niedoboru żelaza z objawami senności, osłabienia, zmęczenia i złego samopoczucia.

Diagnostyka angiodysplazji

Obraz: „Schematic Overview of Colonoscopy Procedure” by Euchiasmus. License: Public Domain

Asymptomatyczna angiodysplazja jelit jest ignorowana. Jeśli zostaną wykryte podczas rutynowej kolonoskopii, są oceniane podczas kolejnych kolonoskopii. Leczeniu podlegają tylko zmiany aktywnie krwawiące. Podobnie jak w przypadku wszystkich krwawień z przewodu pokarmowego, pierwszym krokiem jest określenie, czy krwawienie jest krwawieniem górnym (obwodowym w stosunku do więzadła Treitza) czy dolnym (dystalnym w stosunku do więzadła Treitza).

• Krwawienia górne często objawiają się krwinkomoczem, ale mogą również wykazywać melenę.
• Krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego objawia się meleną i biegunką (krew działa jak izotoniczny środek przeczyszczający) lub hematochezją.

Po ustaleniu przybliżonej lokalizacji krwawienia i ustabilizowaniu stanu pacjenta wykonuje się kolonoskopię w celu uwidocznienia jelita grubego pod kątem krwawień lub nieprawidłowości. Ciężkie krwawienia mogą uniemożliwić wykonanie kolonoskopii. Jeśli krwawienie pozostaje nieuchwytne, wykonuje się angiografię krezki lub skanowanie radionuklidowe w celu określenia jego lokalizacji. Badanie histologiczne nie jest przydatne w diagnostyce angiodysplazji.

Dywersyjne rozpoznania angiodysplazji

Obrazy kliniczne podobne do angiodysplazji

• Diverticulosis
• Hemorrhoids

.

• Rak jelita grubego
• Rak odbytnicy

Terapia angiodysplazji

Terapia angiodysplazji

Obraz: „Angiodysplazja w żołądku” autorstwa Joachima Gunty. License: CC BY-SA 3.0

Po znalezieniu zmiany angiodysplazji należy ją leczyć, aby zatrzymać aktywne krwawienie i zapobiec krwawieniu w przyszłości. Preferowaną metodą leczenia jest endoskopowa obliteracja sondą termiczną, fotokoagulacja laserowa lub koagulacja plazmą argonową. Dobrze tolerowaną alternatywą jest również embolizacja przeztętnicza. Techniki te wiążą się z ryzykiem ponownego krwawienia. Ostatecznym sposobem leczenia angiodysplazji jest resekcja. Prawostronna hemikolektomia jest kolejnym poziomem leczenia po niepowodzeniu endoskopowej obliteracji, ale nawet u pacjentów leczonych tą metodą może pojawić się dodatkowa zmiana i ponownie zacząć krwawić.

Progresja i rokowanie w angiodysplazji

Zmiany angiodysplazji są często bezobjawowe. Spośród tych, które krwawią, 90% zmian samoistnie przestaje krwawić bez interwencji. Duże krwawienia mogą prowadzić do niestabilności hemodynamicznej i niedokrwistości.

.