Epoka jakobińska, (z łac. Jacobus, „Jakub”), okres sztuk wizualnych i literackich za panowania Jakuba I w Anglii (1603-25). Rozróżnienia między wczesnym stylem jakobińskim a poprzedzającym go stylem elżbietańskim są subtelne, często stanowią jedynie kwestię stopnia, ponieważ mimo zmiany dynastii nie nastąpiło wyraźne przejście stylistyczne.
ChrisO
W architekturze epoka jakobińska charakteryzuje się połączeniem motywów z późnego gotyku prostopadłego z niezgrabnymi i niedoskonale rozumianymi detalami klasycznymi, w których silny był wpływ Flandrii. Tudor spiczasty łuk jest powszechne, a w pracach wewnętrznych jest znaczna prosta boazeria Tudor i sporadyczne wykorzystanie prostopadłych form sklepienia. Otwory drzwiowe, kominki, i tym podobne są zwykle obramowane klasycznymi formami, a zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz jest szerokie zastosowanie określeń, pilastrów, S-rolli, i rodzaju przeszytego, płaskiego ornamentu znanego jako strapwork. Meble jakobańskie są zazwyczaj wykonane z dębu i wyróżniają się ciężkimi formami i kulistymi nogami. Jednak to właśnie w okresie jakobińskim projektant Inigo Jones wprowadził do Anglii pierwszy w pełni zrealizowany renesansowo-klasycystyczny styl architektoniczny, projektując Banqueting House, Whitehall (1619-22). Styl Jonesa opierał się na teoriach i pracach Andrei Palladio, a palladianizm stał się później szeroko przyjętym stylem architektonicznym w Anglii.
Gift of Mrs. James Ward Thorne, 1941.1187/Photography © The Art Institute of Chicago
W tym okresie malarstwo i rzeźba pozostawały w tyle za architekturą pod względem osiągnięć, ponieważ nie było wybitnego praktyka w obu tych dziedzinach. Głównym z wczesnych malarzy jakobińskich był utalentowany miniaturzysta Isaac Oliver. Większość jakobińskich portrecistów, podobnie jak rzeźbiarzy, była urodzona za granicą lub pozostawała pod jej wpływem – na przykład Marcus Gheerhaerts Młodszy, Paul van Somer, Cornelius Johnson i Daniel Mytens. Ich wysiłki zostały później przewyższone przez flamandzkich malarzy Petera Paula Rubensa i Antoniego Van Dycka, którzy pracowali w Anglii za panowania Karola I.
Dzięki uprzejmości Birmingham Museum and Art Gallery, Anglia
W literaturze również wiele tematów i wzorów zostało przeniesionych z poprzedzającej epoki elżbietańskiej. Literatura jakobińska, choć bogata, jest często pełna mrocznych pytań. Największe tragedie Williama Shakespeare’a powstały między 1601 a 1607 rokiem. Inni dramatopisarze jakobańscy zaczęli zajmować się problemem zła: sztuki Johna Webstera, Johna Marstona, Thomasa Middletona i George’a Chapmana wzbudzają grozę tragedii, ale niewiele z jej litości. Komedia była najlepiej reprezentowana przez kwaśną satyrę Bena Jonsona oraz przez różnorodne dzieła Francisa Beaumonta i Johna Fletchera. Inną cechą dramatu w tym czasie był rozwój ekstrawaganckiej rozrywki dworskiej znanej jako maska, która osiągnęła swój literacki szczyt w dziełach Jonsona i Inigo Jonesa. Stosunkowo klarowny i pełen wdzięku wiersz Jonsona oraz pisma jego kawaleryjskich następców stanowiły jeden z dwóch głównych nurtów poezji jakobińskich. Drugi nurt poetycki leżał w intelektualnej złożoności Johna Donne’a i poetów metafizycznych. W prozie, Francis Bacon i Robert Burton byli wśród pisarzy, którzy pokazali nową twardość i elastyczność stylu. Monumentalnym osiągnięciem prozatorskim epoki była wielka Wersja Biblii Króla Jakuba, która po raz pierwszy ukazała się w 1611 r.
.