Abstract
Biomarker jest cechą, która może być obiektywnie zmierzona i oceniona jako wskaźnik normalnych procesów biologicznych, procesów patogennych lub odpowiedzi farmakologicznej na interwencję terapeutyczną. Wiele powszechnie stosowanych w praktyce klinicznej testów może służyć jako biomarkery. Większość z nich została zidentyfikowana na podstawie wglądu w fizjologię lub mechanizmy biologiczne leżące u ich podstaw. Wraz z rosnącą wiedzą i praktycznym doświadczeniem, niektóre z tych testów ewoluowały w kierunku mierzalnego punktu końcowego w badaniach klinicznych, stosowanego jako wskaźnik zmiany, na lepsze lub gorsze. Tradycyjna identyfikacja biomarkerów jako obserwacyjny produkt uboczny praktyki klinicznej w coraz większym stopniu przekształca się w przemysłowy proces odkrywania biomarkerów, wspierany przez standaryzowane paradygmaty walidacji biomarkerów i przekładania ich z laboratorium na praktykę kliniczną. Potencjalna użyteczność biomarkerów w badaniach klinicznych, badających nowe metody leczenia lub nowe strategie postępowania klinicznego, wykorzystuje ostatnie postępy w technologii, od nauk molekularnych do obrazowania o dużej mocy, obiecując przyspieszenie odkrycia nowych metod leczenia. W aktywnym poszukiwaniu nowych biomarkerów, wielu potencjalnych kandydatów może być rozpatrywanych obok siebie, co pozwala na wiele niepowodzeń, ale kilku wielkich zwycięzców. Odkrywanie biomarkerów jest procesem ciągłym, z tłumaczeniem testowanym de novo w każdym pojedynczym badaniu, co daje nam możliwość zrewidowania naszej wiedzy o złożonym schemacie ludzkiej fizjologii i patofizjologii. Postęp technologiczny może być tylko pierwszym krokiem w przewidywaniu tego, co zostało stworzone przez naturę. Niniejszy przegląd stanowi wprowadzenie do dziedziny odkrywania i translacji biomarkerów. Omówiono w nim rozwijającą się nomenklaturę, podstawowe zasady procesu walidacji oraz, opierając się na przykładach z medycyny sercowo-naczyniowej, ich znaczenie dla zastosowań klinicznych.