Maria Gaetana Agnesi, (ur. 16 maja 1718, Mediolan, kraj Habsburgów – zm. 9 stycznia 1799, Mediolan), włoska matematyczka i filozofka, uważana za pierwszą kobietę w świecie zachodnim, która zdobyła sławę w dziedzinie matematyki.
Agnesi była najstarszym dzieckiem bogatego kupca jedwabiu, który zapewnił jej najlepszych dostępnych nauczycieli. Była niezwykle przedsiębiorczym dzieckiem, które w młodym wieku opanowało łacinę, grekę, hebrajski i kilka języków nowożytnych, a jej ojciec lubił organizować spotkania, na których mogła popisywać się swoją wiedzą. Propositiones philosophicae („Propozycje filozofii”), seria esejów na temat filozofii naturalnej i historii, oparta na jej dyskusjach przed takimi spotkaniami, została opublikowana w 1738 r.
Najbardziej znane dzieło Agnesi, Instituzioni analitiche ad uso della gioventù italiana (1748; „Instytucje analityczne na użytek młodzieży włoskiej”), w dwóch ogromnych tomach, dostarczyło niezwykle wszechstronnego i systematycznego traktowania algebry i analizy, w tym takich stosunkowo nowych osiągnięć, jak rachunek całkowy i różniczkowy. W tekście tym znajduje się dyskusja na temat krzywej Agnesiego, krzywej sześciennej znanej po włosku jako versiera, która została pomylona z versicra („czarownica”) i przetłumaczona na angielski jako „Czarownica Agnesiego”. Francuska Akademia Nauk, w swojej recenzji Instituzioni, stwierdziła, że: „Uważamy ją za najbardziej kompletną i najlepiej wykonaną rozprawę”. Papież Benedykt XIV był pod podobnym wrażeniem i mianował Agnesi profesorem matematyki na Uniwersytecie Bolońskim w 1750 r.
Jednakże Agnesi coraz bardziej zwracała się ku religii i nigdy nie podróżowała do Bolonii. Po śmierci ojca w 1752 r. poświęciła się prawie wyłącznie pracy charytatywnej i studiom religijnym. Założyła wiele hospicjów i zmarła w jednym z przytułków dla ubogich, którym niegdyś kierowała.
.