Rzeźbiarka Edmonia Lewis zdruzgotała oczekiwania związane z płcią i rasą w XIX-wiecznej Ameryce

Porwana, pobita i pozostawiona na śmierć Edmonia Lewis, utalentowana artystka o afrykańskim i rdzennie amerykańskim rodowodzie, nie chciała porzucić swoich marzeń. Zimą 1862 roku biały tłum zaatakował ją z powodu doniesień, że otruła dwóch kolegów studentów Oberlin College, odurzając ich winem „hiszpańską muchą”. Poturbowana i walcząca o powrót do zdrowia po poważnych obrażeniach, poszła do sądu i wygrała uniewinnienie.

Chociaż te szczegóły są najwyraźniej prawdziwe, po tym jak stała się znaną na całym świecie rzeźbiarką, Lewis użyła wątków zarówno prawdy, jak i wyobraźni, aby wyhaftować historię swojego życia, artystycznie dodając do swojej reputacji wyjątkową osobę i rzeźbiarkę, która odmówiła ograniczenia przez wąskie oczekiwania jej współczesnych.

Wśród kolekcji Smithsonian American Art Museum znajduje się kilka dzieł Lewis, a jej najważniejsze dzieło, Śmierć Kleopatry, wita zwiedzających, którzy wspinają się na trzecie piętro muzeum w Luce Foundation Center. Wiele prac Lewis zniknęło ze świata sztuki, ale jej obraz Kleopatry znalazł drogę powrotną z zapomnienia po kilkudziesięcioletnim pobycie, który przyniósł jej własną dziwną historię sławy i utraconych fortun.

Lewis zburzyła oczekiwania dotyczące tego, co kobiety i artyści mniejszości mogą osiągnąć. „To był bardzo męski świat” – mówi kuratorka muzeum, Karen Lemmey. Lewis, jak mówi, „naprawdę przełamała każdą przeszkodę, a wciąż jest o niej niezwykle mało wiadomo”. . . Dopiero niedawno miejsce i rok jej śmierci wyszły na jaw – 1907 Londyn.”

Artystka okazała się szczególnie bystra w zdobywaniu zwolenników w prasie i w świecie sztuki, zmieniając historię swojego życia tak, by odpowiadała jej publiczności. „Wszystko, co o niej wiemy, musi być brane z przymrużeniem oka, całkiem sporym przymrużeniem oka, ponieważ w swoim czasie była mistrzynią własnej biografii” – mówi Lemmey. Lewis przesunęła swoją autobiograficzną opowieść, aby zdobyć poparcie, ale nie przyjęła reakcji litości lub protekcjonalności.

„Niektórzy chwalą mnie, ponieważ jestem kolorową dziewczyną, a ja nie chcę tego rodzaju pochwał”, powiedziała. „Wolałabym, żebyście wskazywali na moje wady, bo to mnie czegoś nauczy.”

Życie Lewisa było głęboko niecodzienne. Nazwana Wildfire przy narodzinach, najwyraźniej miała częściowo matkę Chippewa i ojca Haitańczyka. Lewis twierdziła, że jej matka była pełnokrwistą Chippewa, ale nie ma co do tego zgody. To pochodzenie wyróżniało ją i dodawało jej „egzotycznego” wizerunku. Jej ojciec pracował jako służący dżentelmena, podczas gdy jej matka zrobiła rdzenno-amerykańskie pamiątki na sprzedaż turystom.

Po tym, jak oboje rodzice zmarli, gdy była młoda, Lewis była wychowywana przez ciotki matki w upstate New York. Miała przyrodniego brata, który podróżował na zachód podczas gorączki złota i zarobił wystarczająco dużo pieniędzy, by sfinansować jej edukację, co było rzadką okazją dla kobiety lub mniejszości w XIX wieku. W 1859 roku została przyjęta do postępowego Oberlin College, ale jej pobyt tam nie był łatwy. Nawet po oczyszczeniu z zarzutów o otrucie, Lewis nie była w stanie ukończyć ostatniego semestru w Oberlin po oskarżeniach o kradzież farb, pędzli i ramy do obrazów. Pomimo oddalenia zarzutów o kradzież, college poprosił ją o odejście bez szans na dokończenie edukacji i otrzymanie dyplomu.

Przeniosła się do Bostonu, ponownie z pomocą finansową od przyrodniego brata. Tam poznała kilku abolicjonistów, takich jak William Lloyd Garrison, którzy wspierali jej pracę.

W przeciwieństwie do białych rzeźbiarzy płci męskiej, nie mogła ugruntować swojej pracy w studium anatomii. Takie zajęcia tradycyjnie były ograniczone do białych mężczyzn: jednak kilka białych kobiet płaciło, aby zdobyć podstawy w tym temacie. Lewis nie było stać na takie zajęcia, więc zajmowała się swoim rzemiosłem bez wykształcenia, które posiadali jej rówieśnicy. Rzeźbiarz Edward Brackett pełnił rolę jej mentora i pomógł jej założyć własne studio.

Jej pierwszy sukces jako artystki pochodził ze sprzedaży medalionów, które wykonała z gliny i gipsu. Te rzeźbione portrety zawierały wizerunki znanych abolicjonistów, w tym Garrisona, Johna Browna i Wendella Phillipsa, obrońcy rdzennych Amerykanów. Ale jej pierwszy prawdziwy sukces finansowy przyszedł w 1864 roku, kiedy stworzyła popiersie pułkownika wojny secesyjnej Roberta Shawa, białego oficera, który dowodził 54. piechotą Massachusetts złożoną z afroamerykańskich żołnierzy. Shaw zginął w drugiej bitwie o Fort Wagner, a pogardliwe oddziały Konfederatów wrzuciły ciała Shawa i jego żołnierzy do masowego grobu. Kopie popiersia sprzedały się wystarczająco dobrze, aby sfinansować wyjazd Lewisa do Europy.

Z Bostonu, podróżowała do Londynu, Paryża i Florencji przed podjęciem decyzji o życiu i pracy w Rzymie w 1866 roku. Koleżanka amerykańska rzeźbiarka Harriet Hosmer wzięła Lewis pod swoje skrzydła i próbowała pomóc jej odnieść sukces. Ówcześni rzeźbiarze tradycyjnie płacili rzymskim kamieniarzom za wykonanie swoich dzieł w marmurze, co prowadziło do pytań o to, czy prawdziwymi artystami byli oryginalni rzeźbiarze czy kamieniarze. Lewis, której często brakowało pieniędzy na zatrudnienie pomocy, cyzelowała większość swoich własnych figur.

Podczas pobytu w Rzymie stworzyła Śmierć Kleopatry, swoje największe i najpotężniejsze dzieło. Włożyła w tę rzeźbę ponad cztery lata swojego życia. Czasami brakowało jej pieniędzy na dokończenie monolitycznego dzieła, więc wróciła do Stanów Zjednoczonych, gdzie sprzedawała mniejsze części, aby zarobić potrzebną gotówkę. W 1876 roku wysłała ważącą prawie 3000 funtów rzeźbę do Filadelfii, aby mogła być rozpatrzona przez komisję wybierającą prace na Wystawę Stulecia, i tam też pojechała. Obawiała się, że sędziowie odrzucą jej pracę, ale ku jej wielkiej uldze komisja zarządziła umieszczenie jej w Galerii K w Memorial Hall, najwyraźniej zarezerwowanej dla amerykańskich artystów. W przewodnikach cytaty z pracy odnotowano, że jest ona na sprzedaż.

„Niektórzy ludzie byli nią zdumieni. Uważali, że to mistrzowska rzeźba z marmuru” – mówi Lemmey. Inni nie zgodzili się, krytykując jego graficzny i niepokojący obraz momentu, kiedy Kleopatra zabiła się. Jeden z artystów, William J. Clark Jr. napisał w 1878 roku, że „skutki śmierci są przedstawione z taką umiejętnością, że są absolutnie odpychające – i jest to pytanie, czy posąg o tak upiornych cechach jak ten nie przekracza granic uprawnionej sztuki”. Moment, w którym trucizna bolenia zrobiła swoje, był zbyt graficzny dla niektórych, aby zobaczyć.

Lewis pokazał legendarną królową starożytnego Egiptu na jej tronie. Pozbawione życia ciało z głową odchyloną do tyłu i rozłożonymi ramionami przedstawia żywy realizm nietypowy dla końca XIX wieku. Lewis pokazał silną Kleopatrę, która „upomniała się o swoją biografię, popełniając samobójstwo na swoim tronie” – mówi Lemmey. Uważa ona, że Lewis przedstawił Kleopatrę „pieczętującą swój los i mającą ostatnie słowo w sprawie tego, jak zostanie zapisana w historii”, co mogło spodobać się Lewisowi.

Po zakończeniu wystawy w Filadelfii, ta Kleopatra rozpoczęła własne życie i odyseję, która usunęła rzeźbę ze świata sztuki na ponad sto lat. Pojawiła się na Międzystanowej Wystawie Przemysłowej w Chicago i nie mając w zasięgu wzroku nabywcy w świecie sztuki, udała się w podróż w sferę przyziemności. Podobnie jak legendarni wędrowcy przed nią, stanęła w obliczu wielu prób i przedłużającego się epizodu błędnej tożsamości, ponieważ obsadzono ją w wielu rolach. Jej pierwszą misją było służyć jako centralny punkt chicagowskiego saloonu. Następnie właściciel koni wyścigowych i hazardzista „Ślepy John” Condon kupił ją, by umieścić ją na grobie ukochanego konia, nazwanego na cześć starożytnego wodza. Jak notoryczny więzień wystawiony na pośmiewisko, rzeźba siedziała tuż przed tłumem na torze wyścigowym Harlem w Forest Park, na przedmieściach Chicago. Tam Kleopatra sprawowała sąd, podczas gdy otoczenie dzieła zmieniało się.

Z biegiem lat tor wyścigowy stał się polem golfowym, miejscem zatopienia amunicji Marynarki Wojennej, a w końcu centrum poczty masowej. Przy każdej pogodzie, królewski Egipcjanin niszczał, służąc jedynie jako przeszkoda dla każdej aktywności, która miała miejsce wokół niego. Amatorzy o dobrych intencjach próbowali poprawić jego wygląd. Harcerze nakładali świeże warstwy farby, aby ukryć graffiti, które niszczyły jej marmurową formę. W latach 80. została przekazana Towarzystwu Historycznemu Forest Park, a historyk sztuki Marilyn Richardson odegrała wiodącą rolę w staraniach o jej uratowanie.

W początkach lat 90. Towarzystwo Historyczne przekazało rzeźbę do Smithsonian, a chicagowski konserwator został zatrudniony, aby przywrócić jej pierwotną formę na podstawie jednej zachowanej fotografii. Chociaż muzeum nie ma planów dalszej renowacji, Lemmey ma nadzieję, że projekty fotografii cyfrowej w instytucjach na całym świecie mogą kiedyś odkryć więcej obrazów oryginalnego stanu rzeźby.

Tak jak historia rzeźby jest skomplikowana i nieco niejasna, tak i sama artystka pozostaje pewną zagadką. Znana jako jedna z pierwszych czarnych profesjonalnych rzeźbiarek, Lewis pozostawiła po sobie kilka dzieł, ale wiele z jej rzeźb zaginęło. Wyprodukowała wiele popiersi portretowych, które uhonorowały sławnych Amerykanów, takich jak Abraham Lincoln, Ulysses S. Grant i Henry Wordsworth Longfellow.

Podczas swojego pierwszego roku w Rzymie, wyprodukowała Old Arrow Maker, który przedstawia część historii z „Pieśni o Hiawatha” Longfellowa – wiersza, który zainspirował kilka jej prac. Biali artyści zazwyczaj charakteryzowali rdzennych Amerykanów jako brutalnych i niecywilizowanych, ale Lewis okazywała więcej szacunku dla ich cywilizacji. Ta rzeźba również znajduje się w Smithsonian American Art Museum.

Jej pierwsze duże dzieło, Forever Free (Morning of Liberty), zostało ukończone rok po jej przybyciu do Rzymu. Przedstawia ona czarnego mężczyznę stojącego i czarną kobietę klęczącą w momencie emancypacji. Inna praca, Hagar, przedstawia starotestamentową egipską niewolnicę Hagar po tym, jak została wyrzucona z domu Abrahama i Sary. Ponieważ Sara nie mogła mieć dzieci, nalegała, by Abraham zapłodnił jej niewolnicę, tak by dziecko Hagar stało się dzieckiem Sary. Jednak po tym, jak Hagar urodziła Izmaela, Sara urodziła własnego syna Izaaka, a Hagar i Izmaela wypędziła. Ten portret Hagar nasuwa podobieństwa do Afrykanów, którzy przez wieki byli niewolnikami w Stanach Zjednoczonych. Hagar jest częścią kolekcji Smithsonian American Art Museum.

Pomimo że wiele z jej prac nie przetrwało, niektóre z dzieł Lewis można teraz znaleźć w Howard University Gallery of Art, Detroit Institute of Arts, Metropolitan Museum of Art i Baltimore Museum of Art. Lewis stała się ostatnio tematem Google Doodle, który przedstawia ją pracującą nad Śmiercią Kleopatry. Również New York Times przedstawił ją 25 lipca 2018 r. w swojej serii „Overlooked No More” nekrologów napisanych o kobietach i mniejszościach, których życie zostało zignorowane przez gazety z powodu uprzedzeń kulturowych, które czciły białych mężczyzn.

.