Systoliczny ruch przedni (SAM) zastawki mitralnej został po raz pierwszy opisany jako cecha kardiomiopatii przerostowej (HCM) pod koniec lat 60. ubiegłego wieku. W połączeniu z asymetrycznym przerostem przegrody międzykomorowej i charakterystycznym obrazem histologicznym mięśnia sercowego uznano, że jest to cecha dość specyficzna dla HCM.1 Początkowe obserwacje sugerowały, że w przypadku SAM w HCM prawie zawsze występowała niedrożność drogi odpływu lewej komory (LVOT). Obecnie wiadomo jednak, że SAM może być obecny przy braku niedrożności LVOT, a nawet może być widoczny bez innych echokardiograficznych cech HCM. Szacunkowa częstość występowania SAM w HCM opiera się na niewielkiej liczbie pacjentów i waha się w granicach 31-61%.2-4 Spośród pacjentów z HCM z SAM u 25-50% stwierdza się spoczynkową niedrożność LVOT – u tych pacjentów SAM jest zazwyczaj wyraźna, zwykle z kontaktem płatków zastawki mitralnej z przegrodą międzykomorową. Hemodynamiczne konsekwencje niedrożności odpływu spowodowanej SAM obejmują wydłużenie czasu wyrzutu skurczowego i zmniejszenie objętości wyrzutowej. Może również dojść do zaburzenia koaptacji mitralnej, co skutkuje niedomykalnością mitralną i dalszym upośledzeniem rzutu serca.
Mechanizm SAM w HCM pozostaje niejasny. Zastawka mitralna jest złożoną strukturą składającą się z pierścienia w kształcie litery D, przedniego i tylnego płatka oraz aparatu podzastawkowego złożonego z cięgien oraz mięśni brodawkowatych przednio- i tylno-bocznych. Mimo że może dochodzić do uszkodzenia struktur podwsierdziowych, SAM zwykle dotyczy płatka przedniego, a rzadziej tylnego. Wielu badaczy stawia hipotezę, że zwiększona prędkość przepływu w drodze odpływu, zniekształconej anatomicznie przez przerost przegrody międzykomorowej, wywołuje efekt Venturiego, pociągając płatki zastawki mitralnej w kierunku przegrody i blokując odpływ komorowy.5 Dokładny mechanizm jest z pewnością bardziej złożony. W przekrojowym badaniu echokardiograficznym u pacjentów z HCM wykazano, że SAM rozpoczyna się przed rozpoczęciem wyrzutu komór,6 co świadczy o tym, że efekt Venturiego …