Teoria komfortu Kolcaba wyjaśnia komfort jako fundamentalną potrzebę wszystkich istot ludzkich do ulgi, łatwości lub transcendencji wynikającej z sytuacji opieki zdrowotnej, które są stresujące. Komfort może wzmocnić zachowania związane z poszukiwaniem zdrowia u pacjentów, członków rodziny i pielęgniarek. Główną koncepcją w teorii Katharine Kolcaby jest komfort. Inne powiązane koncepcje obejmują troskę, środki komfortu, holistyczną opiekę, zachowania poszukujące zdrowia, integralność instytucjonalną oraz zmienne interweniujące.
Teoria Kolcaby z powodzeniem odnosi się do czterech elementów metaparadygmatu pielęgniarstwa. Zapewnienie komfortu w aspekcie fizycznym, psychiczno-duchowym, społecznym i środowiskowym w celu zmniejszenia szkodliwego napięcia jest koncepcyjnym twierdzeniem tej teorii. Kiedy interwencje pielęgniarskie są skuteczne, wynik zwiększonego komfortu jest osiągany.
Teoria ta została zaczerpnięta z teorii opieki ludzkiej Watsona i jej własnej praktyki. Kolcaba była pielęgniarką naczelną poproszoną o zdefiniowanie swojej pracy jako pielęgniarki poza specjalistycznymi obowiązkami. Zdawała sobie sprawę z braku pisemnej wiedzy na temat tego, że komfort jest ważny w opiece nad pacjentem. Pierwsza publikacja ukazała się w 1994 roku, następnie została rozszerzona w artykule z 2001 roku, a następnie rozwinięta w książce napisanej w 2003 roku.
Teoria Kolcaby stała się tak popularna, że została przetestowana w wielu badaniach, takich jak: kobiety z wczesnym stadium raka piersi przechodzące radioterapię przeprowadzoną przez Kolcabę i Fox w 1999 roku, osoby z częstomoczem i nietrzymaniem moczu przeprowadzone przez Dowd, Kolcabę i Steinera w 2000 roku, oraz osoby w pobliżu końca życia przeprowadzone przez Novak, Kolcabę, Steinera i Dowda w 2001 roku.