Cholesterol i trójglicerydy podczas ciąży
Poziomy cholesterolu i trójglicerydów naturalnie wzrastają podczas ciąży. Dzieje się tak dlatego, że w miarę rozwoju ciąży następuje wzrost przepływu składników odżywczych do łożyska w celu wsparcia wzrostu i rozwoju dziecka.
Extra cholesterol jest potrzebny do napędzania szybkiego wzrostu zarówno dziecka jak i łożyska, jest on również potrzebny do produkcji estrogenu i progesteronu, hormonów, które odgrywają kluczową rolę w zdrowej ciąży.
Sprawdzanie poziomu cholesterolu w ciąży
Ponieważ pomiary dokonywane podczas ciąży nie mogą dać dokładnego obrazu zwykłego poziomu cholesterolu kobiety, HEART UK radzi, aby pomiary cholesterolu nie były pomocne podczas ciąży.
Kobiety z wysokim poziomem cholesterolu przed ciążą mogą wykazywać bardziej dramatyczny wzrost podczas ciąży. Ten tymczasowy wzrost nie stanowi zagrożenia dla mamy lub dziecka.
Sprawdzanie poziomu trójglicerydów w czasie ciąży
HEART UK również odradza sprawdzanie poziomu trójglicerydów w czasie ciąży. Jednakże, w rzadkich przypadkach, u kobiet z bardzo wysokim poziomem triglicerydów we krwi przed zajściem w ciążę może dojść do znacznego podwyższenia poziomu triglicerydów, co stawia je w grupie wysokiego ryzyka ostrego zapalenia trzustki, nieczęstego, ale poważnego powikłania, które może skutkować silnym bólem brzucha i tłustymi plamami na skórze (eruptive xanthoma).
Ciąża i hipercholesterolemia rodzinna
Nie ma powodu, dla którego zdrowej kobiecie z hipercholesterolemią rodzinną (FH) należałoby odradzać zajście w ciążę lub karmienie dziecka piersią.
Opieka nad kobietami z FH w czasie ciąży
Kobiety z FH, które są w ciąży lub planują ciążę powinny być pod wspólną opieką specjalistów, takich jak lipidolodzy (poradnia lipidowa), kardiolodzy i położnicy. Należy ocenić ryzyko wystąpienia u nich choroby wieńcowej. Osoby z rzadszą, cięższą postacią FH powinny być również poddawane badaniom przesiewowym w celu wykluczenia choroby zastawki aortalnej
Ciąża a leki obniżające poziom cholesterolu:
Kobietom zaleca się odstawienie leków obniżających poziom lipidów na co najmniej 3 miesiące przed próbą zajścia w ciążę. Daje to czas na całkowite odstawienie tych leków, tak aby na początku ciąży nie pozostały żadne ślady w ich krwi. Ten 3-miesięczny okres jest znany jako okres „wypłukania”.
Jest to spowodowane tym, że wiele leków obniżających poziom lipidów, takich jak statyny i ezetymib, może przekroczyć łożysko i zaszkodzić nienarodzonemu dziecku. Chociaż ryzyko jest niewielkie, leków tych nie można uznać za bezpieczne do stosowania w czasie ciąży.
Zaleca się, aby kobiety nie przyjmowały leków przez cały okres ciąży, a także podczas karmienia piersią. Zwykłe leki mogą być ponownie włączone po odstawieniu dziecka od mleka matki.
Niektóre kobiety mogą przypadkowo zajść w ciążę, gdy nadal przyjmują statynę lub inne leki. Chociaż uważa się, że ryzyko dla dziecka jest niewielkie, kobietom zdecydowanie zaleca się odstawienie leków, jak tylko dowiedzą się, że są w ciąży i niezwłoczny kontakt z lekarzem rodzinnym, specjalistą lub innym pracownikiem służby zdrowia.
Niektóre leki obniżające stężenie lipidów, takie jak sekwestranty kwasów żółciowych, nie przenikają do krwiobiegu ani nie przekraczają łożyska i dlatego są jedynymi lekami, które można przepisywać w czasie ciąży i podczas karmienia piersią. Powinny być one przepisywane tylko pod nadzorem specjalisty. Sekwestranty kwasów żółciowych mogą zmniejszać wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i kwasu foliowego, więc dodatkowe suplementy witaminowe są zwykle wymagane, aby zapobiec ich niedoborom.
W przypadku większości kobiet rozsądne jest całkowite zaprzestanie terapii lekami obniżającymi stężenie lipidów podczas ciąży i karmienia piersią. Wynika to z faktu, że tymczasowy wzrost stężenia tłuszczów we krwi nie stanowi zagrożenia dla dziecka i nie będzie miał długotrwałego negatywnego wpływu na zdrowie matki, szczególnie jeśli dobra długoterminowa kontrola cholesterolu została ustanowiona przed ciążą i jest ponownie ustanowiona po niej.
Jak szybko cholesterol i trójglicerydy wracają do poziomu sprzed ciąży?
- W normalnych ciążach poziom cholesterolu we krwi pozostaje podwyższony przez co najmniej miesiąc po urodzeniu dziecka.
- Poziom trójglicerydów może również pozostać podwyższony przez okres do jednego miesiąca, jednak może on spadać szybciej u matek karmiących piersią
- Kobiety powinny odczekać co najmniej 6-8 tygodni po urodzeniu dziecka przed wykonaniem badania poziomu cholesterolu. Te, które karmiły piersią powinny również odczekać 6-8 tygodni po zaprzestaniu karmienia przed wykonaniem badania poziomu cholesterolu.
- Kobiety, które doświadczyły komplikacji lub przeszły operację, taką jak cesarskie cięcie, powinny odczekać co najmniej 3 miesiące przed wykonaniem badania poziomu cholesterolu. Wynika to z faktu, że cholesterol będzie potrzebny do naprawy błon komórkowych i gojenia się ran pooperacyjnych, więc wyniki mogą nie być wiarygodne
Glosariusz
Cholesterol – niezbędna substancja woskowa potrzebna do naprawy i wzrostu komórek, witamina D, hormony steroidowe i żółć.
Trójglicerydy – powszechna forma tłuszczu pokarmowego. Triglicerydy są również obecne we krwi. Ich stężenie we krwi wzrasta po posiłku, a następnie są one powoli usuwane z krwi.
Lipidy – Cholesterol i trójglicerydy we krwi są często określane jako lipidy
Familijna hipercholesterolemia (w skrócie FH) – postać dziedzicznie uwarunkowanego wysokiego poziomu cholesterolu spowodowanego zmianą w jednym genie. Może ona dotyczyć nawet 1 na 250 osób w Wielkiej Brytanii
.