| Homepage | Timeline | Maps | A-Z-index | Leren |
Begrafenisgebruiken: mastaba’s
Egyptologen gebruiken het Arabische woord ‘mastaba’, dat ‘bank’ betekent, voor de massieve rechthoekige structuren die boven veel graven in Saqqara, Gizeh en andere plaatsen zijn gevonden. Vaak hebben ze binnenin offerkamers die versierd zijn met reliëfs of schilderingen. In het Oude Rijk (ongeveer 2686-2181 v. Chr.) hadden zij een aparte kamer ‘serdab’ waarin een of meer beelden van de grafeigenaar en zijn familie werden geplaatst. De vroegste mastaba’s zijn gevonden in Tarkhan, Saqqara en Gizeh. Het zijn bouwwerken versierd met een paleisgevel. Zij hadden geen ingang.
 |
vroegere mastaba’s: Gizeh |
In de Tweede Dynastie werd de façade van de mastaba’s eenvoudiger. Er zijn nu twee valse deuren aan de oostelijke buitenkant. Deze kunnen versierd zijn met een stèle waarop de eigenaar van het graf is afgebeeld, zittend voor een offertafel. In de Derde Dynastie ontwikkelden deze valse deuren zich tot kleine kapellen met uitgebreide versieringen.
|
Mastaba van de Derde Dynastie
|
Mastaba van de vroege Vierde Dynastie
|
 |
 |
In de Vierde, Vijfde en Zesde Dynastie (ongeveer 2600-2181 v. Chr.) werden de kamers binnen in de mastaba’s ingewikkelder. Er zijn mastaba’s met vele met reliëfs versierde kamers.
|
er zijn niet veel mastaba’s van dit type in het digitale Egypte;
maar vergelijk |
||
 |
 |
 |
Mastaba’s komen vooral voor in Saqqara en Gizeh, maar moeten in het Oude Rijk (ca. 2686-2181 v. Chr.) op veel andere plaatsen veelvuldig zijn geweest. Veel mastaba’s in Saqqara en Gizeh zijn in steen gebouwd. De mastaba’s in de provincies zijn voornamelijk gebouwd in lemen baksteen. Mastaba’s op bepaalde plaatsen (Abydos) zijn alleen bekend van fragmenten van reliëfs, die er mogelijk van afkomstig zijn.
|
mastaba’s te Elkab
|
Mastaba’s uit het Oude Rijk op andere plaatsen: |
|||
 |
||||
Mastaba in de Eerste Tussentijd
Mastaba’s hebben vaak veel schachten. De kapel wordt kleiner. De versiering wordt gereduceerd, vaak tot slechts een schijndeur en deurdorpels en jamben met inscripties (de ontwikkeling wordt beschreven door Seidlmayer 1990: 399-412).
Mastaba’s in het Middenrijk (ca. 2025-1700 v. Chr.)
Er zijn nu twee primaire typen mastaba’s.
|
mastaba’s met binnenvertrekken
|
mastaba’s met buitenversiering
|
 |
|
Na het Middenrijk verdwijnt het graftype mastaba.
Verder lezen:
- Kaiser 1998 (over de ontwikkeling van de vroegste mastaba’s)
- Reisner 1936 (de ontwikkeling van de grafarchitectuur vanaf de oorsprong tot het begin van de Vierde Dynastie)