Why Chaucer Said ‘Ax’ Instead Of ‘Ask,’ And Why Some Still Do

Het meest voorkomende stereotype van de zwarte volkstaal is de uitspraak van het woord “ask” als “ax.” “Ax” heeft een slechte rap gekregen voor jaren. Spreek “ask” uit als “ax,” en velen zullen denken dat je arm, zwart en ongeschoold bent. De eerste Afro-Amerikaanse schooldirecteur van New York City, Dr. Richard R. Green, zette het op zijn lijst van “spraakdemonen”. Hij drong erop aan dat “ax” uit de woordenschat van studenten zou worden verwijderd.

Garrard McClendon, een professor aan de Chicago State University, is de auteur van Ax or Ask? The African American Guide to Better English. Hij zegt dat zijn ouders zich terdege bewust waren van het stigma dat aan “ax” kleefde en hem leerden dat er een tijd en een plaats is om het te gebruiken.

“Wanneer je met je kleine vrienden bent, kun je spreken zoals je wilt, oké? Maar op het moment dat je in een spellingswedstrijd of in een sollicitatiegesprek komt, moet je het snel veranderen,” herinnert McClendon zich. “Ik heb mijn kinderen geleerd dat ook te doen.”

Sketch comedy duo Keegan-Michael Key en Jordan Peele grappen dat omdat ze half blank zijn, ze voortdurend heen en weer schakelen. “Als het vier keer in een zin gebeurt,” zegt Key, “krijg je waarschijnlijk twee bijlen, twee vragen.”

Over elkaar heen pratend, voegen ze eraan toe:

“Maar als er een agent op je afkomt, gebruik je zeker veel ‘vraagt.

“Ask away, officer, ask away!”

“Alles wat u me wilt vragen, zal ik graag beantwoorden, officier.”

Jesse Sheidlower, de voorzitter van de American Dialect Society, zegt dat “ax” al duizend jaar wordt gebruikt. “Het is niet nieuw; het is geen vergissing,” zegt hij. “Het is een vast kenmerk van het Engels.”

Sheidlower zegt dat je “ax” kunt terugvoeren tot de achtste eeuw. De uitspraak is afgeleid van het Oud-Engelse werkwoord “acsian.” Chaucer gebruikte “ax.” Het staat in de eerste complete Engelse vertaling van de Bijbel (de Coverdale Bijbel): “‘Bijl en het zal gegeven worden.’

“Dus op dat moment was het geen kenmerk van mensen die niet hoog opgeleid waren of mensen die tot de arbeidersklasse behoorden,” zegt Stanford University taalkundige John Rickford. Hij zegt dat het moeilijk is om precies aan te geven waarom ‘ax’ niet meer populair was, maar bleef hangen in het Amerikaanse zuiden en het Caribisch gebied, waar hij oorspronkelijk vandaan komt. Maar “na verloop van tijd werd het een marker van identiteit,” zegt hij.

Indianen in Zuid-Afrika, zwarte Caribbeanen en Afro-Amerikanen gebruiken “ax.” Rickford zegt dat het het rijk is dat terugslaat: opgelegde taal nemen en je eigen maken. Hij voegt eraan toe dat het elimineren van woorden als “ax” misschien helpt om het beter te doen in een sollicitatiegesprek, “maar niet noodzakelijkerwijs beter in de omgang met de mensen met wie je omgaat, of niet noodzakelijkerwijs beter in het doen gelden van je eigen identiteit. Je moet niet vergeten dat veel van deze taalvariëteiten bij mensen thuis worden aangeleerd. Het is hoe de moeders van mensen spraken, hun vaders spraken, hun vrienden spraken. Ik denk niet dat een taalkundige je aanbeveelt om je volkstaal weg te doen, want je hebt het nodig – in zekere zin – voor je ziel.”

Linguïstische veelzijdigheid is ideaal, zegt Rickford, het verwisselen van “ax” en “ask” afhankelijk van de setting: code switching. Maar, voegt hij eraan toe, er is technisch niets mis met het zeggen van “ax” – het is gewoon niet langer beschouwd als mainstream Engels.